قطعا همه ما کلمه «عکاسی پرتره» را شنیدهایم و حتی این سوال برایمان پیش آمده باشد که عکاسی پرتره چیست؟ پاسخ این سوال این است که: معنی لغوی پرتره نقاشی، تصویر، پیکره و …. میباشد. به تصویر یا عکسی که از صورت شخصی گرفته شود عکاسی پرتره میگویند. در واقع همه ما هنگامی که از چهره دوستان یا اعضای خانواده عکس میگیریم در حال انجام عکاسی پرتره میباشیم. به جرات میتوان گفت که علاوه بر عکاسی کودک، عکاسی پرتره نیز یکی از پرطرفدارترین ژانرها در عکاسی محسوب میشود. حال که دانستید معنی عکاسی پرتره چیست، در ادامه نکات مهم درباره عکاسی پرتره را به اشتراک میگذاریم.
یکی از رایجترین انواع عکاسی، پرتره است که طرفداران زیادی دارد. این تکنیک عکاسی از شاخههای رشته عکاسی میباشد که تنها توجه آن بر روی چهره افراد است و دیگر جزییات برای عکاس، فرعی و بی اهمیت هستند. این تکنیک عکاسی آنقدر زیبا و جذاب است که علاوه بر عکاسان، افراد معمولی که دانش عکاسی ندارند نیز جذب این تکنیک میشوند. این سبک از عکاسی در مهمانیها، تولد و … استفاده میشود. عکس پرتره کودک و بزرگسال برای مثال عکاسی از چهره کودک به همراه پدربزرگ و مادربزرگ یک قاب بسیار زیبا خواهد ساخت که تا همیشه ماندگار میشود.
باید بدانید که عکاسی پرتره مانند دیگر شاخههای عکاسی نیاز به آموزش و یاد گرفتن تکنیکهای به روز عکاسی میباشد. ثبت تصاویر با کیفیت باید طبق اصول عکاسی باشد. از رایجترین انواع عکاسی پرتره میتوان به عکسهای پرسنلی اشاره کرد. عکاسی پرتره تبلیغاتی، هنری، تمام قد، دیپلماتیک و … نیز در این دسته از عکاسی قرار میگیرند. حال که متوجه شدیم «پرتره چیست» بهتر است موارد دیگر در مورد این عکاسی بپردازیم و شما را با تمامی نکات آن آشنا کنیم.
تا قبل از قرن نوزدهم میلادی، نقاشی پرتره طرفداران بسیار زیادی داشت. بیشتر افراد معروف و سرشناس یک نقاشی پرتره از خود و خانوادهشان در منزل داشتند. اما نقاشی پرتره هزینه بالایی داشت و همچنین برای کشیدن یک نقاشی پرتره باید رمان بسیار زیادی صرف میشد.
از میانه قرن نوزدهم، بعد از اینکه دوربین عکاسی اختراع شد، اکثر افرادی که به نقاشی پرتره علاقه داشتند، به عکاسی پرتره روی آوردند. در اینجا عکاسی پرتره با استفاده از تکنیک داگرئوتیپ صورت میگرفت که کاملا ابتدایی و نوپا بود. اما نکتهای که وجود داشت قیمت مناسب عکاسی پرتره بود که گرفتن عکس را بر خلاف نقاشی پرتره برای همگان ممکن ساخته بود.
در تکنیک داگرئوتیپ که لوئیس داگر آن را کشف کرده بود، تصاویر بر روی صفحههای شیشهای یا فلزی چاپ میشد. عکاسهایی که با این روش عکاسی پرتره انجام میدادند مانند یک آتلیه عکاسی سیار عمل میکردند. عکاسی و چاپ تصاویر در این شیوه بسیار وقتگیر بود و نیاز به نوردهی زیادی داشت. اما عکاسی پرتره آنقدر برای مردم جذاب بود که برخی از عکاسها تا ۵۰۰ عکس در روز را چاپ میکردند و در اختیار مشتری قرار میدادند.
عکاسی پرتره در ابتدا فقط با تابش نور طبیعی و ملایم و توسط عدسیها انجام میشد که بک گراند تمامی تصاویر به صورت ساده بود. با پیشرفت تکنولوژی در دوربینهای عکاسی، تصاویر با کیفیتتر و در مدت زمان کمتر ثبت میشدند.
عکاسی پرتره دارای انواع مختلفی است که در ادامه به معرفی آنها میپردازیم.
پرتره پرسنلی نوعی از عکاسی پرتره است. بیشترین کاربرد این نوع پرتره برای ارائه به ارگانهای دولتی مانند مدارس، دانشگاهها، ثبت احوال، ادارات و … میباشد.
پرتره تمام قد یکی از سختترین انواع پرتره است. بهترین قاب برای ثبت پرتره قدی به صورت مستطیل عمودی میباشد.
عکاسی پرتره هنری به نوعی عکاسی مبهم معروف است که برای افزایش سبک هنری از عناصر خاصی استفاده میشود. پرتره هنری از محبوبیت زیادی در بین بازیگران، هنرمندان و نویسندگان برخوردار است.
پرتره سیاسی روشی برای به رخ کشیدن ابهّت، ارزشمندی و ماندگاری سیاستمداران در سراسر جهان است. در واقع در این نوع پرتره شاهد نمادهای ملی و بومی هستیم.
از آنجا که پرتره تبلیغاتی دارای بیشترین کاربرد برای تبلیغات و تجارت است، وجود حالت نشاط و سرزندگی بسیار اهمیت دارد.
این نوع عکاسی پرتره رایجترین نوع است که در مناسبتها، سفرها، اعیاد و … مورد استفاده قرار میگیرند.
لازم به ذکر است که عکاسی پرتره چیزی بیشتر از عکاسی از چهره شخصی است. در واقع هدف از عکاسی پرتره ثبت هویت و نگرش شخص مورد نظر است. با گرفتن عکس پرتره اصولی واقعاً کار بزرگی انجام خواهید داد. چرا که چگونگی برخورد با مشتری و نحوه بکارگیری دوربین و یافتن نور و زاویه مناسب کاری دشوار است.
منظور از کاندید فتوگرافی در پرتره، ثبت طبیعت و درون افراد است. دقت داشته باشید این به معنی عکاسی بدون برنامه ریزی و ناگهانی نسیت. باید به گونهایی عکاسی نمایید که علاوه بر ثبت ناگهانی لحظات ناب، بتوانید باطن افراد را نیز نشان دهید.
چیزی که در این قسمت بسیار اهمیت دارد و باید بدانید این است که عکس پرتره با سوژه آن رابطه مستقیم و ناگسستنی دارد. اگر بخواهید پرتره جذاب و زیبایی تهیه کنید باید بتوانید با سوژه خود ارتباط برقرار کنید تا حرکات و رفتارهای او را بهتر بشناسید. همچنین زاویه دوربین و لنز مناسب تاثیر بسیار زیادی در کیفیت عکس پرتره دارد. علاوه بر این موقعیت و حالت سوژه و بک گراند بر عکاسی پرتره بسیار تاثیرگذار است. در مورد لنزها باید فاصله کانونی لنز استفاده شده به طور صحیح تعیین شود. لازم به ذکر است که عمق میدان در لنزهای تله به نسبت لنزهای نرمال متفاوت است.
در عکاسی پرتره از دیافراگم باز استفاده میشود، زیرا عمق میدان کمتر است، بک گراند محو میشود و سوژه به صورت برجسته و مهم در عکس جلوه میکند. در عکاسی پرتره در فضای باز به هیچ وجه نباید بک گراند عکس واضح باشد زیرا این کار سبب بی اهمیت نشان دادن سوژه میشود.
قبل از شروع عکاسی دیافراگم مورد نظر خود را بر روی دوربین تنظیم کنید. برای بک گراندهایی که بیرون از فاصله کانونی هستند، بهتر است از دیافراگم f/1.4 استفاده شود. اگر در عکاسی پرتره به بک گراند بیشتری نیاز دارید یا میخواهید عکسی شفافتر داشته باشید از دیافراگمی استفاده کنید که دو تا سه نقطه از کمترین دیافراگم بیشتر میباشد و شفافترین نقطه در لنز است. به عنوان مثال لنزهایی با دیافراگم f/2.8 در f/5.6 تا f/8 شفافترین و بهترین نقاط را دارند.
لازم به ذکر است که تمامی عکسهای پرتره در آتلیه ثبت نمیشوند و تنظیم دیافراگم بیشتر برای فضاهای باز اهمیت دارد. در نتیجه عکاسان حرفهای و با تجربه سرعت عمل بالایی در تنظیم دیافراگم در محیطهای مختلف دارند.
ترفندهایی که برای تنظیمات دوربین در عکاسی پرتره در این قسمت ذکر میشود علاوه بر افراد مبتدی برای افراد حرفهای و با تجربه نیز مفید است. عکاسی در نور طبیعی بهتر و رایجتر است در نتیجه با قرار دادن تنظیمات دوربین بر روی تنظیم دستی کنترل نور و دیگر موارد بهتر صورت میگیرد. در این حالت وقت بیشتری برای عکاسی نیاز دارید اما کیفیت عکسها بسیار بهتر خواهد بود. در ادامه به بررسی این تنظیمات میپردازیم.
برای عکاسی در نور طبیعی ISO باید بر روی کمترین میزان خود تنظیم شود یعنی ISO 100 که در بیشتر دوربینها به صورت خودکار فعال است. برخی از دوربینهای برند Nikon، دارای ISO پایینتر از ۱۰۰ نیز میباشند که این عدد در آنها از ۶۴ شروع میشود. بهتر است ISO را در پایینترین مقدار تنظیم کنید تا تصاویر نویز اضافه نداشته باشند.
بعد از تنظیم دیافراگم و ISO باید سرعت شاتر را تنظیم کنید. برای تست یک عکس بگیرید و صفحه نمایش را نگاه کنید. اطمینان حاصل کنید که هیستوگرامتان درست تنظیم شده است و هایلایتی در عکس ننداخته است. قانون کلی برای سرعت شاتر این است که ۲ برابر طول کانونی لنزها تنظیم شود. به عنوان مثال اگر لنز شما ۱۰۰ میلیمتر است باید سرعت شاتر را بر روی ۱.۲۰۰ قرار دهید تا دوربین نلرزد و عکسها مات یا به اصطلاح Blur نشوند. در صورتی که از سه پایه که دوربین را به صورت ثابت نگه میدارند یا از لنزهای مخصوص که قابلیت ثابتسازی دارند استفاده میکنید، تنظیم سرعت شاتر بر روی عدد پایینتر مشکلی ایجاد نخواهد کرد.
اگر میخواهید با استفاده از فلاش عکاسی پرتره انجام دهید، این اعداد و ارقام کمی تفاوت دارد. در برخی از دوربینها اجازه عکاسی با سرعت شاتر ۱.۲۰۰ را با استفاده از فلاش نمیدهد. در بعضی از دوربینها با تنظیم سرعت شاتر بر روی ۱.۸۰۰۰ میتوانید عکاسی پرتره با استفاده از نورافکنها را انجام دهید. در صورتی که عکاسی پرتره را در فضای بیرون انجام میدهید میتوانید نورافکنهایی مثل Godox AD600 Pro تهیه کنید.
این مدل از نورافکن هماهنگی در سرعت بالا را برای شما به ارمغان میآورد تا بتوانید سرعت شاتر بالاتر از ۱.۸۰۰۰ تنظیم کنید. اگر نورافکنی که در حال حاضر از آن استفاده میکنید سرعت شاتر بالاتر از ۱.۲۰۰ را پشتیبانی نمیکند، میتوانید با استفاده از یک فیلتر B+W 3-Stop ND، سرعت شاتر را بالاتر ببرید و از دیافراگمی سه برابر بزرگتر استفاده کنید.
موضوع دیگری که اهمیت زیادی دارد عکاسی نکردن در زمان طلوع و غروب آفتاب است زیرا نور بسیار شدید میباشد.
فرقی ندارد هدف شما عکاسی بارداری باشد یا عکاسی پرتره، برای گرفتن عکسهایی عالی و منحصر به فرد باید برخی نکات مانند نحوه نورپردازی، انتخاب تجهیزات مناسب، انتخاب بهترین مکان و زمان و… را رعایت فرمایید. برای مثال عکاسی نوزاد چالش و دشواری زیادی در مقایسه با عکاسی پرتره بزرگسالان دارد. با این وجود برخی از نکات مهم در عکاسی پرتره به شرح زیر میباشد.
اولین و مهمترین تکنیک در زمینه ترکیب بندی، آموزش و رعایت اصل یک سوم است. به این معنا که هنگام عکاسی پرتره باید چشمان مخاطب در یک سوم قسمت بالایی عکس قرار گیرد. البته اگر قصد گرفتن عکس پرتره تمام قد را دارید بدن سوژه باید در یک سوم قسمت پایین یا یک سوم سمت چپ و یا یک سوم راست قرار گرفته شود.
با انتخاب صحیح بستر پس زمینه علاوه بر جذابیت، جزئیات عکس را نیز به طور واضح نشان دهید. از این رو بهتر است سوژه عکاسی در پس زمینهای متضاد قرار گیرد. برای مثال دست ظریف و لطیف کودک را در دست پر چین و چروک پدربزرگ یا مادربزرگ قرار دهید.
برای جلوگیری از وجود جزییات ناخواسته سعی کنید قاب عکس را با چهره سوژه پر نمایید. با پر کردن فریم میتوانید جزییات چهره مانند چین و چروک، قطرات عرق و … را برجستهتر نمایید.
یکی از روشهای عالی برای حذف حواس پرتیها و جلوه بیشتر جزییات توجه به محل فوکوس عکس پرتره در نقطه مورد نظر و بکارگیری دیافراگم بزرگ برای ایجاد عمق کم میدان است. البته توجه داشته باشید برای دستیابی به عمق کم میدان نباید سوژه را خیلی به پس زمینه نزدیک کرد.
پس از استقرار سوژه در محل مورد نظر به جهت بدن و چشم او دقت و بر زاویه نگاه و قرار گرفتن بدن در قاب تمرکز نمایید.
عکاس پرتره عهده دار عکاسی از چهره سوژه با مناسبترین پس زمینه و نور مناسب است. علاوه بر این برخی از عکاسان پرتره نه تنها موضوعات خود را مطرح میکنند بلکه به ویرایش و چاپ عکسها نیز میپردازند. هدف عکاسان از انجام این کارها دستیابی به نتیجه مطلوب است.
پیدا کردن مکان و پس زمینه نیز یکی از موارد مهم در عکاسی پرتره است. عکاس و سوژه میتوانند هم عکاسی در آتلیه را انتخاب نمایند یا محلی خارج از آتلیه را جستجو نمایند.
یکی از محبوبترین مکانها برای عکاسی پرتره، انتخاب فضای آتلیه با پس زمینه ساده است. این فضای مورد علاقه عکاسان پرتره سنتی است. چرا که امکان جداسازی سوژه و حذف عناصر حواس پرتی را فراهم میسازد.
گزینه دیگر پیدا کردن محلی به جز آتلیه است. مزیت عکاسی خارج از آتلیه امکان استفاده و معرفی عناصر خلاقانه و در نتیجه منعکس نمودن شخصیت و شرح موضوع است. این کار باعث درک عمیقتر از سوژه درون عکس میشود. البته باید توجه داشت که هدف از انتخاب هر مکان تمرکز روی سوژه است و نه پس زمینه.
تا اینجای مقاله با مفهوم «عکاسی پرتره چیست» بهتر آشنا شدیم. حال میخواهیم اهمیت نورپردازی را در این تکنیک عکاسی با یکدیگر بررسی کنیم. نورپردازی در این سبک از عکاسی اهمیت بسیار ویژهای دارد زیرا تنظیمات متفاوت برای نورپردازی پرتره میتواند احساسات و دیدگاههای متفاوتی را درباره هر عکس به وجود بیاورد. عکاسان پرتره اصولا به فلاش دوربین بسنده نمیکنند و از نور طبیعی، نورافکنها و چراغهای استودیویی استفاده میکنند تا عکسی جذاب را ثبت کنند.
دلیل اهمیت و نیاز ما به عکاسی پرتره، امکان اشتراک گذاری عکسها و احساسات موجود در آنها است. همه افراد خود میتوانند نوعی عکاس پرتره باشند و به طور حرفهایی یا فقط صرف سرگرمی به عکاسی بپردازند.
ویژگی بارز پرترههای سنتی قرار دادن سوژه در موقعیتی است که مستقیم روبروی دوربین قرار گیرد و به آن نگاه کند. برای انجام پرترهها سنتی از نورپردازی و پس زمینه موجود در آتلیه استفاده میشود. هدف از این نوع پرتره نشان دادن سبک زندگی روزانه افراد است.
همانطور که گفتیم هدف اصلی عکاسی پرتره به نمایش گذاشتن شخصیت و احساسات افراد است. همچنین گفتیم که عکاسی پرتره چیست، انواع و کاربردهای آن کدامند. اگرچه عکاسی پرتره کمی دشوار است اما هر کسی میتواند با تمرین فراوان به یک عکاس پرتره موفق تبدیل شود. با این وجود اگر قصد دارید عکاسان حرفهایی و با سابقه از شما عکس بگیرند میتوانید به آتلیه عکاسی آسمان studio-sky.com مراجعه نمایید.